•Το ΙΑΙ, ο κορυφαίος φορέας του κλάδου, γιορτάζει τα 50 χρόνια από την ίδρυσή του
•Αναλυτική συνέντευξη του Γενικού Γραμματέα κου Miles Prosser
Η φετινή χρονιά σηματοδοτεί την 50η επέτειο του Διεθνούς Ινστιτούτου Αλουμινίου (ΙΑΙ), ενός διεθνούς φορέα που ιδρύθηκε το 1972 και αγκάλιασε όλους τους παραγωγούς της βιομηχανίας αλουμινίου. Ο σκοπός της ίδρυσης του IAI ήταν η δημιουργία ενός επίσημου φορέα διαλόγου μεταξύ των παραγωγών αλουμινίου, με απώτερο στόχο την αντιμετώπιση θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος, και την προώθηση της συνεργασίας στον κλάδο, τη συλλογή δεδομένων σχετικά με την παραγωγή και άλλα ζητήματα που απασχολούν τον κλάδο, καθώς και την κοινή προσπάθεια αντιμετώπισης των περιβαλλοντικών θεμάτων. Ακολουθεί μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη με τον Miles Prosser, τον νέο Γενικό Γραμματέα του IAI.
Ο κ. Prosser μιλά για τον πρόσφατο διορισμό του ως επικεφαλής του ΙΑΙ, την τρέχουσα κατάσταση του Ινστιτούτου, καθώς και τυχόν πρωτοβουλίες που βρίσκονται σε εξέλιξη, με αφορμή τον εορτασμό της 50ης επετείου από την ίδρυση του φορέα.
«Ξεκίνησα να εργάζομαι στο IAI πριν από δύο χρόνια περίπου, παίρνοντας τη σκυτάλη από τον Ron Knapp. Πριν από αυτό εργαζόμουν στο Αυστραλιανό Συμβούλιο Αλουμινίου, που ασχολείται με τη βιομηχανία αλουμινίου στην Αυστραλία. Θεωρούμε ότι τα 50 χρόνια αποτελούν ένα σημαντικό ορόσημο για τον κλάδο μας, γι’ αυτό και αξίζει να δούμε όλα όσα έχει επιτύχει η βιομηχανία του αλουμινίου μέσα σε αυτά τα 50 χρόνια, όλα όσα έχει επιτύχει το Ινστιτούτο μέσα σε αυτά τα 50 χρόνια και, το πιο σημαντικό, τι μπορούμε να κάνουμε από δω και στο εξής για το μέλλον της βιομηχανίας αλουμινίου. Είναι μια καλή ευκαιρία να «φρεσκάρουμε» την επικοινωνία μας με τους καταναλωτές και το κοινό σχετικά με τα οφέλη του αλουμινίου, να χρησιμοποιήσουμε την 50ή επέτειό μας για να αναδείξουμε τα επιτεύγματα του παρελθόντος και να προβάλουμε τους στόχους μας για τα επιτεύγματα του μέλλοντος.
Υπό αυτό το πρίσμα, έχουμε ξεκινήσει ένα πλήθος δραστηριοτήτων για την 50η μας επέτειο, ώστε να καταφέρουμε να συναντήσουμε αυτούς τους στόχους, ένας από τους οποίους είναι και η λειτουργία τριών project στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία σχετίζονται με τον αριθμό «50». Το πρώτο είναι το «50 Πρόσωπα». Σε αυτό πρόκειται να προβάλουμε όχι τους 50 πιο σημαντικούς ανθρώπους του κλάδου, αλλά 50 άτομα που αντιπροσωπεύουν τη διαφορετικότητα μέσα στη βιομηχανία αλουμινίου, τη γεωγραφική, πολιτιστική και εκπαιδευτική ποικιλομορφία που υπάρχει στο εργατικό δυναμικό της βιομηχανίας. Έχουμε ανθρώπους που κάνουν χειρωνακτικές εργασίες, άλλους με επιστημονικά και τεχνικά καθήκοντα, οργάνωσης και προώθησης.
Μέσα από αυτά τα 50 πρόσωπα θέλουμε να αναδείξουμε το πλήθος των ευκαιριών καριέρας που υπάρχουν στη βιομηχανία αλουμινίου, καθώς και το τι προσφέρει η βιομηχανία αλουμινίου στις κοινότητες όπου δραστηριοποιείται.
Το δεύτερο project είναι τα «50 Προϊόντα», μέσω του οποίου επιθυμούμε να προβάλουμε σε ένα ευρύτερο κοινό και στους καταναλωτές περίπου 50 προϊόντα αλουμινίου που μπορούν να βελτιώσουν την καθημερινότητά τους. Επιθυμούμε οι άνθρωποι να κατανοήσουν με πόσους διαφορετικούς τρόπους το αλουμίνιο είναι μέρος τα ζωής τους, καθώς και τα ποικίλα διαφορετικά οφέλη που έχει η καθημερινότητά τους χάρη στις ιδιότητες του αλουμινίου – ελαφρότητα, ανθεκτικότητα, αγωγιμότητα, ανακυκλωσιμότητα.
Το τρίτο project είναι οι «50 Στιγμές», και με αυτό θέλουμε να τονίσουμε τα επιτεύγματα της βιομηχανία αλουμινίου κατά τη διάρκεια της ιστορίας της, πηγαίνοντας πίσω 50 χρόνια και πλέον: τεχνολογία, προϊόντα, εφαρμογές, βελτίωση της βιωσιμότητας… μια ολόκληρη σειρά εξελίξεων που δείχνουν πώς η βιομηχανία αλουμινίου έχει αναπτυχθεί και μεταβληθεί, και πώς εξακολουθεί να καινοτομεί. Κάνοντάς το αυτό – κοιτάζοντας το παρελθόν – θα δημιουργήσουμε, επίσης, μια ιδέα για το πόσα μπορεί να πετύχει η βιομηχανία του αλουμινίου στο μέλλον.»
Μεταξύ των σημαντικών αλλαγών των τελευταίων ετών, η αυξημένη προσοχή σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και αειφορίας αποτελεί ένα απ’ τα βασικότερα ενδιαφέροντα της βιομηχανίας αλουμινίου. Πώς βλέπετε αυτό το θέμα στο πλαίσιο του IAI;
«Τα σημαντικά περιβαλλοντικά ζητήματα πριν από 50 χρόνια ήταν διαφορετικά από αυτά που είναι σήμερα. Πριν από 50 χρόνια δεν υπήρχε ουσιαστικά καμία συζήτηση για την ανακύκλωση και, σίγουρα, καμία συζήτηση σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Επιπλέον, αν κοιτάξετε το είδος των θεμάτων που μας ενδιαφέρουν σήμερα, αυτά είναι ίσως τα δύο πιο σημαντικά περιβαλλοντικά ζητήματα που καλείται να αντιμετωπίσει ο κλάδος.
Έτσι, τα τελευταία 50 χρόνια έφεραν σημαντικές αλλαγές τόσο στην κοινωνία, όσο και στον κλάδο μας. Διαπιστώνουμε όμως και κάτι πολύ θετικό: ο κλάδος διατηρεί έναν σταθερό βαθμό συνέπειας στην προσέγγιση των κατά καιρούς θεμάτων. Μέσω του ΙΑΙ η βιομηχανία αναζητούσε τα σημαντικότερα ζητήματα που έπρεπε να αντιμετωπισθούν και στόχευε στη σωστή συνεργασία για την επίλυσή τους. Και κοιτάζοντας πίσω στα 50 χρόνια του IAI, μπορούμε να δούμε μερικά καλά παραδείγματα για τα θέματα που τέθηκαν και αντιμετωπίστηκαν αποτελεσματικά από τον κλάδο. Έτσι λοιπόν, αυτό που θα θέλαμε να πετύχουμε με την επέτειο των 50 χρόνων μας, είναι να δείξουμε ότι η βιομηχανία μας ήταν πάντα σε θέση να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τα βασικά ζητήματα που την απασχολούσαν και ότι μέσω φορέων, όπως το ΙΑΙ, μπορεί να προαχθεί η απαραίτητη συνεργασία για την επίλυση τέτοιου είδους ζητημάτων.»
Έχετε θίξει πολλά θέματα. Θα σας κάνουμε κάποιες ερωτήσεις που αξίζει να απαντηθούν αναλυτικά. Πρώτα απ’ όλα. Το Διεθνές Ινστιτούτο Αλουμινίου απευθύνεται μόνο στους παραγωγούς πρωτογενούς αλουμινίου;
«Ενδιαφέρον ερώτημα. Όταν το Ινστιτούτο πρωτοϊδρύθηκε πράγματι απευθυνόταν στους παραγωγούς πρωτογενούς αλουμινίου και ονομαζόταν ΙΡΑΙ, δηλαδή International Primary Aluminium Institute (Διεθνές Ινστιτούτο Πρωτογενούς Αλουμινίου). Από τότε αλλάξαμε το όνομά μας, προκειμένου να μπορούμε να εντάξουμε όλους τους παραγωγούς αλουμινίου.
Τούτου λεχθέντος, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η συμμετοχή μας και η δουλειά μας αφορά κυρίως την παραγωγή πρωτογενούς μετάλλου. Έτσι, τείνουμε να έχουμε μέλη από τους κλάδους της εξόρυξης βωξίτη, της διύλισης αλουμίνας και τήξης αλουμινίου, ενώ μεγάλο μέρος της δουλειάς μας αφορά στην αντιμετώπιση των ζητημάτων βιωσιμότητας, γύρω από αυτά τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας.
Ωστόσο, αν και είμαστε επικεντρωμένοι στην πρωτογενή παραγωγή, αυτό δεν είναι απόλυτο. Άλλωστε, από την πλευρά του καταναλωτή δεν υπάρχει διαφοροποίηση. Η ιστορία που προσπαθούμε να αφηγηθούμε για τη βιομηχανία αλουμινίου είναι μια ιστορία στην οποία πρωταγωνιστεί τόσο η πρωτογενής όσο και η δευτερογενής παραγωγή του μετάλλου. Έχουμε επίγνωση ότι για τον τελικό χρήστη, δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στα δύο.»
Τα τελευταία 20 χρόνια, η δομή της πρωτογενούς παραγωγής στον κόσμο έχει αλλάξει πάρα πολύ. Μια απ’ τις σημαντικότερες μεταβολές είναι ο τεράστιος ρόλος της Κίνας και η δραματική μείωση έως εξαφάνιση της παραγωγής αλουμινίου σε περιοχές με υψηλό κόστος ενέργειας, όπως είναι η Ευρώπη, που έχει χάσει πάνω από το 30% των μεταλλουργείων της τα τελευταία 2-3 χρόνια. Έχουμε σοβαρότατο πρόβλημα. Θα αντιμετωπίσουμε μεγάλες εντάσεις, καθώς η ισχυρότατη θέση της Κίνας δεν είναι τόσο απλό να κλονιστεί. Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για το μέλλον;
«Ναι, είναι ενδιαφέρον. Κοιτάζοντας πίσω τα τελευταία 50 χρόνια, η βιομηχανία αλουμινίου επένδυε πάντα στις πιο ανταγωνιστικές και αποδοτικές τοποθεσίες. Τις τελευταίες δεκαετίες είδαμε να αναδύεται η Μέση Ανατολή και, όπως λέτε, η μεγαλύτερη πρόσφατη ανάπτυξη σημειώθηκε στην Κίνα.
Νομίζω ότι ως κλάδος μπορούμε να περιμένουμε ότι αυτού του είδους οι επενδυτικές κινήσεις θα συνεχιστούν. Οι επενδύσεις στην πρωτογενή παραγωγή θα οδηγηθούν εκεί όπου οι ενεργειακές προμήθειες είναι πιο ανταγωνιστικές. Αυτό περιπλέκεται αυτή τη στιγμή από το γεγονός ότι ο ίδιος ο ενεργειακός τομέας μεταβάλλεται συνεχώς, ενώ πρέπει να συνυπολογιστεί ότι αλλάζει και ο ορισμός της ανταγωνιστικής ενέργειας καθώς πλέον εξετάζονται και οι εκπομπές άνθρακα και η τιμολόγηση του άνθρακα. Πρέπει να καταστήσουμε σαφές ένα πράγμα, κι αυτό είναι ότι καμία χώρα δεν κυριαρχεί στις επενδύσεις για πολλές δεκαετίες. Ήδη έχουμε ενδείξεις από την Κίνα ότι τα πιο πρόσφατα ποσοστά αύξησης της παραγωγής θα σταθεροποιηθούν. Εκεί πλέον στρέφονται προς την κατεύθυνση πράσινης παραγωγής, και όχι τόσο στη μεγάλη αύξηση της παραγωγής, και νομίζω ότι ένα από τα ερωτήματα που πρέπει να απαντήσουμε εμείς, ως βιομηχανία, είναι το πού θα γίνουν οι επόμενες επενδύσεις. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο δεκαετιών μας ήταν πάντα γνωστό από πού θα ερχόταν ο επόμενος τόνος αλουμινίου, κι αυτό γιατί η ανάπτυξη στην Κίνα ήταν τόσο γρήγορη. Όμως, δεν είναι τόσο εύκολο να πούμε πού θα εντοπιστούν οι αναμενόμενες αυξήσεις στην παραγωγή τα επόμενα είκοσι χρόνια. Αυτό είναι ένα από τα ερωτήματα που πρέπει να εξετάσουμε εμείς, ως παγκόσμια βιομηχανία αλουμινίου.»
Τι γίνεται με τις εξελίξεις στον τομέα του πράσινου, χαμηλού αποτυπώματος άνθρακα, αλουμινίου; Πολλοί παραγωγοί πρωτογενούς αλουμινίου, όπως γνωρίζετε πολύ καλά, δεσμεύονται να μηδενίσουν στο μέλλον τις εκπομπές άνθρακα, όμως ισχυρίζονται ότι δεν είναι όλο το πρωτογενές αλουμίνιο ίδιο. Η προσοχή στρέφεται στην τεχνολογία απανθρακοποίησης της παραγωγής, καθώς και στο είδος της ενέργειας που χρησιμοποιείται στην παραγωγή. Ποιες εξελίξεις θα μπορούσαν να υπάρξουν στον προσδιορισμό των διαφόρων τύπων πρωτογενούς μετάλλου, με βάση τη διαφορετική περιεκτικότητα σε CO2; Τι πιστεύετε γι’ αυτό;
«Νομίζω ότι είναι ίσως η πιο σημαντική αλλαγή που έχουμε παρατηρήσει στην αγορά αλουμινίου τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται για μια στροφή που καθιστά πλέον τα περιβαλλοντικά ζητήματα και την αειφόρο ανάπτυξη ξεκάθαρα εμπορικά θέματα. Κατά συνέπεια, θέματα που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα και τις εκπομπές CO2 έχουν αρχίσει να γίνονται όλο και πιο σημαντικά στον προσδιορισμό της πρόσβασης στην αγορά και, ίσως, σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμα και στον καθορισμό της τιμής.
Νομίζω ότι η βιομηχανία βρίσκεται σε πολύ καλή θέση ώστε να ανταποκριθεί σε αυτές τις προκλήσεις. Βλέπουμε τις αγορές να αλλάζουν, βάζοντας στο προσκήνιο τα ζητήματα της βιωσιμότητας και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, και η βιομηχανία είναι καλά εξοπλισμένη και μπορεί να καλύψει αυτού του είδους τη ζήτηση. Μάλιστα, το μεγάλο αυτό ενδιαφέρον για την πράσινη ανάπτυξη βοηθά το αλουμίνιο, σε σύγκριση με τα ανταγωνιστικά υλικά, και έχει ως συνέπεια την ανάπτυξη της αγοράς αλουμινίου συνολικά, σε σύγκριση με το χάλυβα, το γυαλί και το πλαστικό. Η εστίαση στη βιωσιμότητα βοηθά πραγματικά το αλουμίνιο στο ανταγωνιστικό αυτό περιβάλλον. Η βιομηχανία αλουμινίου χρειάζεται απλώς να είναι σε θέση να προμηθεύει το υλικό που επιθυμούν οι καταναλωτές, Θεωρώ, λοιπόν, ότι πρόκειται για μια αρκετά θετική αλλαγή. Ένα πράγμα που είναι σημαντικό για μας είναι ότι θέλουμε αυτός ο διάλογος να επεκταθεί σε όλες τις πτυχές της αειφόρου ανάπτυξης. Οι εκπομπές αέριων ρύπων είναι το πιο σημαντικό περιβαλλοντικό ζήτημα που αντιμετωπίζουμε, αλλά δεν πρέπει να επιτρέψουμε να αγνοηθούν άλλα σημαντικά θέματα όπως η επεξεργασία των υπολειμμάτων βωξίτη, η επένδυση των δοχείων, η αλληλεπίδραση με τις κοινότητες και μια σειρά άλλων θεμάτων αειφορίας. Είμαστε πρόθυμοι να συνεχίσουμε αυτή τη συζήτηση, καθώς πιστεύουμε ότι η εστίαση στη βιωσιμότητα είναι γενικά θετική για τον κλάδο μας.
Ένα πολύ σημαντικό στοιχείο που θα αποτελέσει βασική αλλαγή είναι η αύξηση της προσφοράς ανακυκλωμένου υλικού. Μπορούμε να το δούμε ήδη σε μεγάλο βαθμό σε πολλές δυτικές αγορές, όπου πλησιάζουμε σε μια ομοιόμορφη ισορροπία μεταξύ δευτερογενούς και πρωτογενούς αλουμινίου. Σε μια μεγάλη αναπτυσσόμενη αγορά, ωστόσο, όπως η Κίνα, δεν έχουν ακόμη πρόσβαση σε μεγάλες ποσότητες αλουμινίου που έχει φτάσει στο τέλος της αρχικής χρήσης του. Έτσι, θα δούμε αυτές τις σημαντικές εξελίξεις να έρχονται τις επόμενες δεκαετίες, καθώς η ποσότητα ανακυκλωμένου σκραπ που διατίθεται στην Κίνα θα αυξηθεί εκθετικά. Υποψιάζομαι ότι θα δούμε σημαντικές προόδους στην τεχνολογία όσον αφορά στον τρόπο επεξεργασίας – τη διαλογή δηλαδή και την ανακύκλωση κλειστού βρόχου.»
